گندزداهای فیزیکی و شیمیایی

گندزداهای فیزیکی و شیمیایی
گندزداها به دو گروه تقسیم بندی می شوند: الف- گندزداهای فیزیکی: ضدعفونی کننده های فیزیکی شامل: سوزاندن، حرارت مرطوب، حرارت خشک، سرما، خشکی، جوشاندن، نور و اشعه می باشند. 1- سوزاندن: بهترین راه از بین بردن عوامل بیماری زا سوزاندن است. این روش در مورد مواد آلوده ای مثل باندهای زخم، البسه بیماران مبتلا به بیماری های مسری خطرناک و همچنین لیوان های کاغذی مخصوص خلط بیماران مبتلا به سل، کاربرد موثری دارد. 2- حرارت مرطوب: بخار یا حرارت مرطوب روشی است که قادر است کلیه عوامل بیماری زا را از بین برده و اشیاء آلوده را سترون کند. در این روش غالباً از بخار اتوکلاو استفاده می شود که دارای اندازه های مختلف بوده و در بیمارستان ها به مقدار زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. بخار تحت فشار برای ضدعفونی بسیار مناسب بوده و هر چه فشار بخار بیشتر باشد زمان کمتری برای سترون کردن لازم است. بخار تحت فشار در کلیه نقاط وسایل تحت ضدعفونی رسوخ کرده و آن ها را به خوبی ضدعفونی می کند. استریلیزاتورهای بخاری بزرگ در بیمارستان ها، آزمایشگاه ها و کارخانه های شیر پاستوریزه مورد استفاده زیادی دارند و بخار مورد نیاز را توسط دیگ های بخار تولید می کنند. 3- حرارت خشک: این روش به خوبی در البسه نفوذ نکرده و ممکن است به لوازم و البسه صدمه برسانند. اثر آن از حرارت مرطوب کمتر بوده و هاگ ها در برابر این روش، از خود مقاومت نشان می دهند. اتو کشیدن البسه در این گروه قرار دارد که تا حدودی عوامل بیماری زا را از بین می برد. 4- سرما: سرما خاصیت گندزدایی ندارد ولی مانع رشد میکروب ها می شود و به عنوان ضد فساد عمل می کند. 5- خشکی: اغلب میکروب ها نسبت به خشکی حساس هستند و در محیط خشک معدوم یا رشد و ازدیاد آن ها به عقب می افتد. 6- جوشاندن: این عمل کلیه میکروب ها را در عرض 15-10 دقیقه از بین می برد، لیکن برای اطمینان خاطر وقت بیشتری را صرف جوشاندن می کنند. از عمل جوشانیدن برای ضدعفونی لباس و لوازمی که با خلط یا مدفوع بیمار آلوده شده و دسترسی به ضدعفونی کننده های شیمیایی نیست استفاده می شود. 7- نور و اشعه: نور آفتاب به علت وجود اشعه ماوراء بنفش آن ضدعفونی کننده خوبی است و نسبتاً میکروب کش قوی است. اشیاء برای ضد عفونی مستقیماً در مقابل نور خورشید قرا می گیرند. دانشمندان علت اثر ماوراء بنفش را روی میکروب مربوط به ایجاد جهش در ژن های میکروب می دانند و معتقدند تغییراتی که بر اثر اصابت اشعه ماوراء بنفش به میکروب ها پیش می آید به سه دوره تقسیم می شود: در اولین مرحله اشعه به میکروب برخورد می کند. در مرحله دوم انرژی الکتریکی جذب میکروب می شود. در مرحله آخر اثر تحریکی یا یونیزه شدن ظاهر می شود. در این مرحله قدرت تولید مثل و تا حدی عمل تنفس از سلول سلب شده و حتی فعالیت آنزیم های داخلی سلول نیز متوقف می شود. از دیگر عوامل فیزیکی نظیر امواج ماوراء صوت، فشار و الکتریسیته می باشد. ب- گندزداهای شیمیایی: این مواد به صورت پودر، مایع و گاز مورد استفاده قرار می گیرند بایستی دارای خواص زیر باشند: 1- باید خاصیت میکروب کشی قوی داشته و برای نابودی میکروب ها به زمان کمتری نیاز داشته باشد. 2- در تماس با مواد آلی و معدنی خاصیت گندزدایی خود را از دست ندهد و تا حدی ثبات خوبی داشته باشد. 3- وسعت تأثیر داشته باشد یعنی روی انواع باکتری ها، اسپر ها، کیست ها و ویروس ها موثر باشد. 4- در شرایط معمولی فاسد نشود. 5- استفاده از آن برای انسان، حیوان و نباتات خطری نداشته و عوارضی به وجود نیاورد. 6- روی اشیاء و فلزات اثر خورندگی نداشته باشد. 7- از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد. 8- روش استفاده از آن ساده باشد. 9- هر گاه برای سترون کردن مواد غذایی یا آشامیدنی مورد استفاده قرار می گیرد بوی نامطبوعی بر جای نگذارد. 10- رنگ مواد مورد گندزدایی را تغییر ندهد. ضدعفونی کننده ای که کلیه شرایط فوق را داشته باشد کمال مطلوب است و شاید بتوان گفت که تا کنون به بازار عرضه نشده است. از مهم ترین ضد عفونی کننده شیمیایی آهک، کلر، فنول، کرزول، فرم الدئید، سوبلیمه، ازن و ترکیبات چهارگانه آمونیوم می توان اشاره کرد.

در پست بعدی بیشتر در مورد انواع گندزداهای شیمیایی توضیح می دهم:) ________________________________________ عکس اصلی این پست از: unsplash.com

20
فاطمه | شنبه 23 فروردين 1399
علی | شنبه 23 فروردين 139900
مفید و آموزنده
لطفا جهت ارائه نظر وارد شوید